Podcast, Nart destanlarındaki kahraman Savsırıko'nun maceralarını ve özellikle atı Thojiy ile olan ilişkisini merkezine almaktadır. Savsırıko'nun ateşi getirme görevindeki Thojiy'in rehberliği ve yardımı gibi önemli olayları detaylandırırken, aynı zamanda Nart atlarının efsanevi özelliklerini ve güçlerini açıklar. Ayrıca Nartların fiziksel farklılıklarına ve Thojiy'in hızına vurgu yaparak, bu destansı figürlerin olağanüstü yeteneklerini gözler önüne serer. Adiğeler'de önem verilen ve sülale isimleri de olan erk hayvanlarını ele alır.

Podcast, Adige kahramanlık masallarındaki kadın figürlerini incelemektedir. Bu masallarda gelin imgeleri çeşitlilik gösterir; itaatkar ve nazik yardımcı tiplerden, kahramanı yok etmeye çalışan hain figürlere kadar farklı karakterler bulunur. Bazı kadınlar, kahramanın zor görevlerini tamamlamasına yardım ederken, diğerleri mitolojik yaratıklarla evlilik yoluyla düşmana dönüşür. Ayrıca, savaşçı kızlar veya kahraman kadınlar olarak adlandırılan güçlü figürler de yer alır; bunlar düellolara girer, intikam alır ve genellikle kendilerinden daha güçlü bir kahraman bulduktan sonra geleneksel kadın rollerine geri dönerler. Metin aynı zamanda Guaşe gibi lider kadın figürlerini de ele alarak, Adige folklorunda kadınların stratejik ve akıl veren rollerini vurgular.

Hazırlayan: © Nihal Akkuş

Podcast, 17. yüzyıl sonu ve 18. yüzyıl ortalarında yaşamış Kabardey bilge ve lider Kazanuko Jabağı'nın hayatını ve mirasını anlatmaktadır. Kaynaklar, onun İslami kimliği ve hacılığına ek olarak, filozof, kadı, şair, askerî stratejist ve diplomat gibi çok yönlü kişiliğini vurgular. Özellikle Kabardey adalet sistemindeki reformları, tam bağımsızlık arayışı, Kanjal Muharebesi'ndeki stratejik liderliği ve Rusya ile diplomatik ilişkilerdeki rolü öne çıkarılır. Metinler ayrıca, geleneksel değerlere meydan okuyan demokratik duruşu ve toplumun her kesiminde saygı uyandıran bilge sözleriyle Çerkes kültürüne olan kalıcı etkisine değinir.

Podcast, Nart destanindaki önemli bir kadin karakter olan Bedef Guase'nin rüya yorumlama yetenegine odaklanmaktadir. "Nart Bedef Guase'nin Rüyalar" adli metin, bir gencin gördügü yedi rüyayi Bedef'e anlatmasini ve Bedef'in bu rüyalari açiklamasini detaylandirmaktadir. Bu açiklamalar hem gencin kisisel gelecegine hem de Nart toplumunun ilerideki dönemlerine dair kehanetler içermektedir.

Bu Podcast, Nart efsanelerinde önemli bir figür olan Wuerserıj'ı tanıtmaktadır. Wuerserıj, Nart toplumunda yaşlı ve saygın bir kadın olarak tasvir edilir, başlıca özelliği ise kehanet yeteneğidir. Farklı lehçelerde adı Wuıserej (Уысэрэжъ) veya Wuerserıj (Уэрсэрыжъ) olarak geçer ve adı "kahin yaşlı kadın" anlamına gelir. Wuerserıj, Nartlara rehberlik eder, icatlara yardımcı olur ve hatta bazı efsanelerde negatif veya hilekar bir karakter olarak da karşımıza çıkar. Metinlerde, Seteney Guaşe'nin kurtarılması ve çeşitli kalelerin alınması gibi önemli olaylarda Wuerserıj'ın rolüne dair örnekler verilmektedir.

Podcast,18. yüzyıl sonları ve 19. yüzyıl başlarında yaşamış Çerkes komutan ve aristokrat Tığujıqo Qızbeç hakkında bilgi vermektedir. Osmanlı belgelerinde Kızıl Bey olarak geçen Qızbeç'in Şeretlıqo ailesinden olduğu belirtilir. Rus-Çerkes Savaşı sırasında düşman hatlarına yaptığı baskınlarla tanınan ve Rusya'nın uzlaşma tekliflerini on kez reddeden Qızbeç'e, cesareti nedeniyle "Çerkeslerin Aslanı" lakabı verilmiştir. Metinler, Mihaylovski Kuşatması ve Velyaminovski Kuşatması gibi önemli savaşlardaki rolünden ve kahramanlık örneklerinden bahseder. Qızbeç, 1840 yılında Velyaminovski Kuşatması sırasında aldığı yaralardan dolayı ölmüş ve hem Çerkes hem de Kazak efsanelerinde yerini almıştır.

Podcast, Rus İmparatorluğu'nun Çerkesya'yı ele geçirme süreci ve bu süreçte Çerkes halkına karşı uygulanan şiddet ve katliamları detaylandırmaktadır.

Podcast, Adige mitolojisinin önemli bir kahramanı olan Şebatınıko hakkında çeşitli bilgiler sunmaktadır. Kaynaklar, kahramanın farklı dillerdeki isim varyasyonlarını ve etimolojisini açıklarken, aynı zamanda onun fiziksel özelliklerini ve olağanüstü yeteneklerini betimler. #çerkes #history #adige #circassianculture #şebatnıko #nartdestanı #badinoko #şebatinoko #cerkes #çerkesler #çerkestarihi #mitoloji #mitolojikhikayeler #kafkasmitolojisi #nartlar