Gülüp Ağladıklarım – Ahmet Rasim
Bu eser, mizahi ve hüzünlü olayları harmanlayan, kısa yazılar ve diyaloglardan oluşan çok yönlü bir metindir. Eserde, Osmanlı’nın son dönem İstanbul’una dair sosyal, kültürel ve siyasi gözlemler yer alır. Kitapta, hem bireysel hayatın detayları hem de toplumsal yapı mizahi bir üslupla ama aynı zamanda eleştirel bir gözle ele alınır.

Ana Temalar
Siyasi ve Sosyal Konular: Ahmet Rasim, "mesele" kelimesiyle hem büyük siyasi sorunları (Şark Meselesi, Balkanlar, Lübnan) hem de halkın gündelik sıkıntılarını (para, odun, gaz, sabun) aynı ciddiyetle aktarır. Hükümet, polis, cemiyet, dava-yı siyasiye gibi terimler kitapta sıkça geçer. Bu durum, yazarın gözlem alanının hem geniş hem de çok katmanlı olduğunu gösterir.

Günlük Yaşam ve Karakterler: Kitapta İstanbul’un mahalle hayatı, sokakları, semtleri (Pera, Eyüp gibi), halkın konuşma dili, tavırları ve alışkanlıkları resmedilir. Bilâl Oğlan, Bayılgan, Afandi gibi karakterler üzerinden halk kültürü işlenir. Diyaloglar aracılığıyla dönemin mizah anlayışı, halkla devletin ilişkisi ve sınıfsal farklar yansıtılır. Yazar bu gözlemleri hem güldürerek hem de düşündürerek sunar.

Tarihî Olaylar ve Kişiler: Eserde Ahmet Cevad Paşa, Abdülhamid, Abdülaziz, Namık Kemal, Sultan Süleyman gibi önemli isimler anılır. Savaşlar, isyanlar, hükümet kademeleri ve dönemin düşünsel yapısı hakkında bilgi verilir. Bu bölümler, sadece tarihsel anlatım değil, aynı zamanda yazarın kişisel yorumlarını da içerir.

Çeşitli Konular: Giyim (palto, şalvar), ulaşım (tramvay, vapur), beslenme (et, yağ, sebze), barınma (mesken meselesi), eğitim, edebiyat, müzik ve hatta felsefi kavramlar (bir şey hak) gibi konular da detaylıca işlenir. Ahmet Rasim, bilim ve matematik gibi alanlara da yer vererek geniş bir düşünsel yelpaze sunar. Mesele kavramı üzerinden gündelik hayatın her alanına dair gözlem yapılır.

Kitabın Konusu
Gülüp Ağladıklarım, adının da işaret ettiği gibi, hem güldüren hem düşündüren konuları işler. Yazar, binlerce küçük “mesele” üzerinden hem toplumu hem bireyi mercek altına alır. Siyasi gelişmelerden sokaktaki gündelik ayrıntılara, halkın mizahından devletin işleyişine kadar uzanan bir anlatı oluşturur.

Bu yönüyle eser, dönemin İstanbul’unda yaşayan halkın yaşam tarzını, karşılaştığı sorunları, gündelik dertlerini ve sosyal yapıdaki kırılmaları yansıtır. Ahmet Rasim’in mizahi ama hüzünlü bakışı, bu kitabı hem tarihî hem edebî hem de sosyolojik bir kaynak hâline getirir.