MASSALIA AT APRIKA (UTICA AT BAGRADAS)

“Samantala, habang nasa Hispania na abala sa Ilerda si Caesar, ang mga taga Massilia na noon ay kinubkob ng hukbo ni Caesar sa pamumuno nina Gaius Trebonius at Decimus Junius Brutus Albinus ay nagtipon ng kanilang mga sasakyang pangkaragatan sa otoridad ni Domitius.Naglagay siya sa mga ito ng mga mamamana, mandirigmang taga Gaul at mga desperadong Romano na dala niya mula Italia at pinagsilbi niya ang mga ito na mga marino. Namuno si Decimus Brutus ng Kampong Pompey ng mas kakaunting mga bapor subalit ang mga nakasakay doon ay karamihan ay silang pinakamagagaling na mga sundalo sa lehiyon ni Caesar. Nakahanda silang makipagbakbakan ng husto na gamit ang kanilang ga armas. Malakas ang kanilang loob dahil nasa kanila rin ang mga kagamitang kakailanganin sa pagbihag at pagsakay sa mga barko ng kalaban.”

“…SAMANTALA SA ROMA ini-nominar ng praetor doon na si Marcus Lepidus si Caesar upang maging diktador. Agad na nagkumpirma ang senado. Ipinaalam ito kay Caesar na noon ay nasa Massilia at kaya noong natapos ang pagkubkob sa Massalia at sumuko na ang kabayanan, tumungo sa Roma si Caesar. Sa mga panahong ito, alam na ni Caesar ang nangyaring sakuna sa kanyang dating legatus na inatasan niyang kumandante ng hukbong sasakop sa Sicily at tutungo sa Aprika na si Gaius Scribonius Curio.”

“…Si Curio ay tribuno ng mga plebeyo sa nakaraang taon at siya ang nagmungkahi na upang maresolba ang hidwaan noon sa senado dapat ay pareho sina Caesar at Pompey na alisang ng hukbo at kung hindi ay ideklara silang parehong kaaway ng publiko. Dapat hindi kay Caesar lamang ibigay ang kondisyon na iyon. Hindi pumayag ang senado, bagkus ay pinagbotohan nilang alisan si Caesar ng hukbo. Kasabay ng pangyayaring ito ang pagtapos noon ng pagkatribuno ni Curio at siya ay tumuloy sa Ravenna, sa may pampang ng Ilog Rubicon para makisugpon kay Caesar. Kasama si Curio noon sa hukbo ni Caesar sa nangyaring digmaan laban sa tribung Gaul sa Corfinium kung saan si Curio ay nagdala doon noon ng dalawampu’t dalawang pangkat ng narekluta niyang sundalo sa hukbo.

Pagkabigay ni Caesar kay Curio ang tatlong lehiyon para sakupin ang Sicily siya ay tumuloy siya sa Aprika..”

“…Nagtungo si Curio sa Sicily sa Abril. … Dahil sa kakulangan ni Curio sa karanasan sa digmaan, ipinadala sa kanya ni Caesar bilang legatus niya, si Gaius Caninius Rebilius na beterano at maasahan sa labanan at sa panahong iyon ay magmumula sa Brundisium….”

“…Nalaman din ni Curio ang pagdating ng hari na ang kanyang armi ay mga dalawampung tatlong milya lamang ang layo nito sa kanya kaya iniwan niya ang Utica at nagpunta siya sa Castra Cornelia na ginawa niyang kampo.”

“…. Nagpadala ng madali-ang mensahe si Curio sa Sicily at hiningi niya na ang kanyang mga opisyal doon ay kaagad na magpadala ng dalawang lehiyon at ipadala rin ang kabalyerya na ipinaiwan niya doon.”

“…may mga tumiwalag sa kabilang kampo sa Utica na nagpunta sa kanya at nagbalita tungkol sa parating na puwersa ng mga Numidia. Ipinagpilitan nila na si Haring Juba ay wala roon at sa katunayan ay nasa malayo pa siya, nasa isang daan at dalawampung milya ang layo niya sa kanila sa malapit sa Leptis at siya’y abalang nagreresolba ng pag-alsa doon. Sinabi nila na ang dumarating na hukbo na pinamunuan ni Surra ay kakaunti lamang sila. Inutusan ni Curio ang kanyang kabalyerya pagdating ng dilim na hanapin nila kung nasaan nagkampo itong si Saburra. Nagbilin din siya na hintayin siya at ang hukbo doon dahil susunod sila. Nag-iwan siya ng ka-apat ng kanyang puwersa sa kampo sa kamay ni Marcius Rufus at noong bago magbukang liwayway, nagpunta si Curio sa Ilog ng Bagradas…”

Please listen to the podcast for the complete story in this chapter (13)