Dit is de 225e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

Koolhydraten zijn onmisbaar tijdens een lange race. Maar hoeveel heb je écht nodig? In de aflevering van deze week zoeken Gerrit en Jurgen het uit — met ervaringen uit de community en inzichten van sportarts Guido Vroemen.

Hoeveel gram per uur is optimaal voor jou?

Wat gebeurt er als je darmen protesteren?

En waarom kopiëren van de profs niet altijd slim is?

Dit is een aflevering voor iedereen die traint voor een marathon, triatlon of lange duurinspanning.

Wat is een goede hoeveelheid koolhydraten tijdens een marathon of triatlon?

Dat hangt af van je duur, intensiteit en gewenning. Richtlijnen starten rond 60 gram per uur, met een maximum van 90 gram voor goed getrainde sporters. Volgens sportarts Guido Vroemen kunnen sommige topsporters tot 120 gram per uur verdragen, maar dat vereist training van de darmen.

Is meer koolhydraten altijd beter voor je prestatie?

Nee. De opnamecapaciteit van je lichaam is begrensd. Wat je niet kunt verteren, levert geen energie — en kan juist maag- en darmklachten veroorzaken. Het gaat erom hoeveel je effectief kunt gebruiken, niet alleen hoeveel je binnenkrijgt.

Moet je koolhydraten trainen, net als je benen?

Ja. Guido legt uit dat 'training the gut' net zo belangrijk is als looptraining. Je darmen leren wennen aan grote hoeveelheden koolhydraten onder belasting. Dat vraagt tijd, herhaling en vooral: goed luisteren naar je lijf.

Hoe verschilt sportvoeding van dagelijkse voeding?

Tijdens een lange duurinspanning als een marathon of triathlonwedstrijd draait alles om snel beschikbare energie. Dat rechtvaardigt gels, sportdrank of andere snelle suikers. Maar dat wil niet zeggen dat je ook buiten je trainingen om voortdurend zoetigheid nodig hebt. Die scheiding tussen prestatie en gezondheid komt in deze aflevering duidelijk terug.

Wat is de grootste valkuil bij koolhydraten tijdens een marathon?

Kijk niet alleen naar wat de profs doen. Wat voor hen werkt, is niet per se goed voor recreanten. Denk aan lichaamsbouw, intensiteit, begeleiding en gewenning. Simpel gezegd: kopieer geen cijfers — test wat werkt voor jou.

Uitleg over de ‘post-(marathon) exercise’ afname in insuline gevoeligheid: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/apha.14007

Vergelijking tussen 120 g en 90 g per uur KH inname bij topwielrenners: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35951130/

Waarschuwing van Louise Burke et al. aan recreanten om niet klakkeloos de voedingsrichtlijnen van profsporters over te nemen: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0891584924009791

Klopt de hoeveelheid koolhydraten op de verpakking van je reep of energiedrankje wel?: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39579757/

Studie van Prins, Noakes en collega’s bij triatleten op een hoog vs. laag-KH dieet en dat voldoende glycogeenvoorraad misschien wel helemaal niet zo belangrijk is bij de sportprestatie:

Dit is de 224e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

Warm weer, een strak tempo en de verantwoordelijkheid voor een hele groep marathonlopers. In de aflevering van deze week blikken Gerrit en Jurgen terug op de Leiden Marathon van 2025. Gerrit liep als officiële pacer voor de 3:30-groep. Jurgen startte op de halve met een duidelijk plan, maar moest onderweg improviseren toen de warmte toesloeg.

Wat leer je als je met een pacer loopt?

Wat als je er zelf één bent?

En hoe blijf je slim onder warme omstandigheden?

Wat doet een pacer precies tijdens een marathon?

Een pacer loopt een vooraf bepaalde eindtijd en houdt zo strak mogelijk een constant tempo. Gerrit legt uit dat je als pacer meer doet dan een klok volgen: je straalt rust uit, helpt je groep bij drankposten, bewaakt het tempo bij wind of bochten, en reageert op wat er onderweg gebeurt. Je loopt voor anderen, niet voor jezelf — en dat vraagt voorbereiding én mentale scherpte.

Wat moet je weten als je een marathon loopt met een pacer?

Een pacer helpt je een constant tempo aan te houden richting een vooraf bepaalde eindtijd. Maar: je blijft zelf verantwoordelijk voor je race. Gerrit benadrukt dat je goed moet inschatten of het tempo van de pacer past bij jouw vorm van de dag. Volg niet blind, maar gebruik het als houvast — zolang je gevoel het toelaat.

Hoe bereid je je voor als pacer bij een marathon?

Gerrit gebruikte tools zoals paceband.org en Peter’s Race Pacer op zijn horloge. Belangrijker nog: hij analyseerde het parcours, stemde af met zijn medepacers en oefende op vlak tempo. Een goede pacer kent het doel, het ritme én de realiteit van de race — inclusief drankposten, bochten en mentale momenten.

Wat doe je als je pacer onderweg uitvalt?

Dat overkwam Gerrit: zijn mede-pacer Arjen moest rond kilometer 38 uitstappen. Hij en Hans namen het tempo over. Belangrijkste tip: blijf kalm, communiceer naar de groep en hou het ritme strak. Een goede pacer is voorbereid op onverwachte wendingen.

Is het slim om met een pacer te starten bij warm weer?

Alleen als het tempo bij je past. In deze aflevering delen Jurgen en Gerrit hoe warmte hun prestatie beïnvloedde. Een pacer kan helpen met structuur, maar je moet alert blijven op signalen van oververhitting. Guido Vroemen noemt dat hitte het tempo dwingt — niet je horloge of je haas.

Wat zijn de risico’s van racen in de hitte?

Volgens Guido Vroemen verhoogt hitte je hartslag en vermindert het je vermogen om warmte kwijt te raken. Signalen zoals kippenvel, duizeligheid of rillingen zijn rode vlaggen. Stop dan meteen. Goede voorbereiding begint al in de trainingsweken, bijvoorbeeld met overdressed lopen of warmte-acclimatisatie.

Hoe verschilt pacen van ‘gewoon meelopen in een groep’?

Een pacer is meer dan een loper met een vlag. Hij of zij bewaakt het tempo, straalt rust uit, is aanspreekbaar en anticipeert op het verloop van de groep. Gerrit noemt het “een mentale taak, geen prestatiegerichte”. Als loper ervaar je daardoor een ander soort steun dan wanneer je puur op je klokje let.

De instructies van wat een goede pacer maakt, volgens het Dutch Pacing Team: https://www.dutchpacingteam.nl/27-2/

Het slimmer GarminIQ veld van Peter Becker, dat Gerrit ook gebruikte tijdens het pacen in Leiden:

Dit is de 223e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

Wat is cognitive offloading en wat betekent het voor sporters?

Cognitive offloading is het uitbesteden van denkprocessen aan technologie, zoals je horloge of sportapp. Voor sporters betekent dat gemak, maar ook een risico: je leert minder goed luisteren naar je lichaam. Alles meten is handig, maar als je gevoel verdwijnt uit je training, verlies je regie.

Wanneer helpt technologie in je sport, en wanneer zit het je in de weg?

Zolang technologie ondersteunt, is het waardevol. Maar als je horloge of app gaat bepalen wat jij moet doen — zelfs als je lijf iets anders zegt — dan verlies je autonomie. De sleutel: blijf zélf kiezen, niet alleen volgen.

Wat is het risico van sporten op basis van data en algoritmes?

Sporten op data kan motiveren, maar ook versmallen. Als sporters alleen nog presteren voor cijfers of scores, raakt het plezier en het gevoel ondergesneeuwd. Thijs waarschuwt: technologie kan onbewust je gedrag sturen, waardoor je sport “voor de app” in plaats van voor jezelf.

Hoe helpt reflectie bij het maken van sportkeuzes?

Reflectie helpt je begrijpen waarom je sport, wat belangrijk voor je is, en hoe je omgaat met tegenslag. Het voorkomt dat je blind vaart op getallen. Sporten is niet alleen presteren, maar ook betekenis geven aan wat je doet — daar helpt nadenken bij.

Welke technologie is wél goed voor sporters?

Niet alles hoeft de baas te zijn. Tools die je inzicht geven, je gedrag spiegelen en ruimte laten voor eigen keuzes versterken juist je sportervaring. Denk aan feedback die je helpt leren, in plaats van dwingende cijfers die je alleen maar ‘goed’ of ‘slecht’ noemen.

Hoe verandert sport als technologie blijft doorontwikkelen?

Sport zou technischer kunnen worden: met robots, AI-tegenstanders of exoskeletten. Maar de echte uitdaging voor sporters blijft om mens te blijven in die omgeving. Technologie moet niet alles overnemen, maar ons juist helpen om zelf te blijven voelen, beslissen en genieten.

Website van Thijs Pepping: https://www.thijspepping.com/nl/home-2/

Website van VINT: https://www.sogeti.nl/vint/

Aflevering 214 over je herstel bepalen met behulp van AI: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-11/214-je-herstel-bepalen-met-behulp-van-ai-zinvol-of-onzin/

Aflevering 45 met futurist en biohacker Peter Joosten: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-3/sleutelen-aan-de-sporter-van-de-toekomst-en-biohacking-waar-ligt-de-grens/

Aflevering 103 over wearables bij het hardlopen met Bas van Hooren: