Dit is de 225e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

Koolhydraten zijn onmisbaar tijdens een lange race. Maar hoeveel heb je écht nodig? In de aflevering van deze week zoeken Gerrit en Jurgen het uit — met ervaringen uit de community en inzichten van sportarts Guido Vroemen.

Hoeveel gram per uur is optimaal voor jou?

Wat gebeurt er als je darmen protesteren?

En waarom kopiëren van de profs niet altijd slim is?

Dit is een aflevering voor iedereen die traint voor een marathon, triatlon of lange duurinspanning.

Wat is een goede hoeveelheid koolhydraten tijdens een marathon of triatlon?

Dat hangt af van je duur, intensiteit en gewenning. Richtlijnen starten rond 60 gram per uur, met een maximum van 90 gram voor goed getrainde sporters. Volgens sportarts Guido Vroemen kunnen sommige topsporters tot 120 gram per uur verdragen, maar dat vereist training van de darmen.

Is meer koolhydraten altijd beter voor je prestatie?

Nee. De opnamecapaciteit van je lichaam is begrensd. Wat je niet kunt verteren, levert geen energie — en kan juist maag- en darmklachten veroorzaken. Het gaat erom hoeveel je effectief kunt gebruiken, niet alleen hoeveel je binnenkrijgt.

Moet je koolhydraten trainen, net als je benen?

Ja. Guido legt uit dat 'training the gut' net zo belangrijk is als looptraining. Je darmen leren wennen aan grote hoeveelheden koolhydraten onder belasting. Dat vraagt tijd, herhaling en vooral: goed luisteren naar je lijf.

Hoe verschilt sportvoeding van dagelijkse voeding?

Tijdens een lange duurinspanning als een marathon of triathlonwedstrijd draait alles om snel beschikbare energie. Dat rechtvaardigt gels, sportdrank of andere snelle suikers. Maar dat wil niet zeggen dat je ook buiten je trainingen om voortdurend zoetigheid nodig hebt. Die scheiding tussen prestatie en gezondheid komt in deze aflevering duidelijk terug.

Wat is de grootste valkuil bij koolhydraten tijdens een marathon?

Kijk niet alleen naar wat de profs doen. Wat voor hen werkt, is niet per se goed voor recreanten. Denk aan lichaamsbouw, intensiteit, begeleiding en gewenning. Simpel gezegd: kopieer geen cijfers — test wat werkt voor jou.

Uitleg over de ‘post-(marathon) exercise’ afname in insuline gevoeligheid: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/apha.14007

Vergelijking tussen 120 g en 90 g per uur KH inname bij topwielrenners: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35951130/

Waarschuwing van Louise Burke et al. aan recreanten om niet klakkeloos de voedingsrichtlijnen van profsporters over te nemen: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0891584924009791

Klopt de hoeveelheid koolhydraten op de verpakking van je reep of energiedrankje wel?: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39579757/

Studie van Prins, Noakes en collega’s bij triatleten op een hoog vs. laag-KH dieet en dat voldoende glycogeenvoorraad misschien wel helemaal niet zo belangrijk is bij de sportprestatie:

Dit is de 224e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

Warm weer, een strak tempo en de verantwoordelijkheid voor een hele groep marathonlopers. In de aflevering van deze week blikken Gerrit en Jurgen terug op de Leiden Marathon van 2025. Gerrit liep als officiële pacer voor de 3:30-groep. Jurgen startte op de halve met een duidelijk plan, maar moest onderweg improviseren toen de warmte toesloeg.

Wat leer je als je met een pacer loopt?

Wat als je er zelf één bent?

En hoe blijf je slim onder warme omstandigheden?

Wat doet een pacer precies tijdens een marathon?

Een pacer loopt een vooraf bepaalde eindtijd en houdt zo strak mogelijk een constant tempo. Gerrit legt uit dat je als pacer meer doet dan een klok volgen: je straalt rust uit, helpt je groep bij drankposten, bewaakt het tempo bij wind of bochten, en reageert op wat er onderweg gebeurt. Je loopt voor anderen, niet voor jezelf — en dat vraagt voorbereiding én mentale scherpte.

Wat moet je weten als je een marathon loopt met een pacer?

Een pacer helpt je een constant tempo aan te houden richting een vooraf bepaalde eindtijd. Maar: je blijft zelf verantwoordelijk voor je race. Gerrit benadrukt dat je goed moet inschatten of het tempo van de pacer past bij jouw vorm van de dag. Volg niet blind, maar gebruik het als houvast — zolang je gevoel het toelaat.

Hoe bereid je je voor als pacer bij een marathon?

Gerrit gebruikte tools zoals paceband.org en Peter’s Race Pacer op zijn horloge. Belangrijker nog: hij analyseerde het parcours, stemde af met zijn medepacers en oefende op vlak tempo. Een goede pacer kent het doel, het ritme én de realiteit van de race — inclusief drankposten, bochten en mentale momenten.

Wat doe je als je pacer onderweg uitvalt?

Dat overkwam Gerrit: zijn mede-pacer Arjen moest rond kilometer 38 uitstappen. Hij en Hans namen het tempo over. Belangrijkste tip: blijf kalm, communiceer naar de groep en hou het ritme strak. Een goede pacer is voorbereid op onverwachte wendingen.

Is het slim om met een pacer te starten bij warm weer?

Alleen als het tempo bij je past. In deze aflevering delen Jurgen en Gerrit hoe warmte hun prestatie beïnvloedde. Een pacer kan helpen met structuur, maar je moet alert blijven op signalen van oververhitting. Guido Vroemen noemt dat hitte het tempo dwingt — niet je horloge of je haas.

Wat zijn de risico’s van racen in de hitte?

Volgens Guido Vroemen verhoogt hitte je hartslag en vermindert het je vermogen om warmte kwijt te raken. Signalen zoals kippenvel, duizeligheid of rillingen zijn rode vlaggen. Stop dan meteen. Goede voorbereiding begint al in de trainingsweken, bijvoorbeeld met overdressed lopen of warmte-acclimatisatie.

Hoe verschilt pacen van ‘gewoon meelopen in een groep’?

Een pacer is meer dan een loper met een vlag. Hij of zij bewaakt het tempo, straalt rust uit, is aanspreekbaar en anticipeert op het verloop van de groep. Gerrit noemt het “een mentale taak, geen prestatiegerichte”. Als loper ervaar je daardoor een ander soort steun dan wanneer je puur op je klokje let.

De instructies van wat een goede pacer maakt, volgens het Dutch Pacing Team: https://www.dutchpacingteam.nl/27-2/

Het slimmer GarminIQ veld van Peter Becker, dat Gerrit ook gebruikte tijdens het pacen in Leiden:

Dit is de 223e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

Wat is cognitive offloading en wat betekent het voor sporters?

Cognitive offloading is het uitbesteden van denkprocessen aan technologie, zoals je horloge of sportapp. Voor sporters betekent dat gemak, maar ook een risico: je leert minder goed luisteren naar je lichaam. Alles meten is handig, maar als je gevoel verdwijnt uit je training, verlies je regie.

Wanneer helpt technologie in je sport, en wanneer zit het je in de weg?

Zolang technologie ondersteunt, is het waardevol. Maar als je horloge of app gaat bepalen wat jij moet doen — zelfs als je lijf iets anders zegt — dan verlies je autonomie. De sleutel: blijf zélf kiezen, niet alleen volgen.

Wat is het risico van sporten op basis van data en algoritmes?

Sporten op data kan motiveren, maar ook versmallen. Als sporters alleen nog presteren voor cijfers of scores, raakt het plezier en het gevoel ondergesneeuwd. Thijs waarschuwt: technologie kan onbewust je gedrag sturen, waardoor je sport “voor de app” in plaats van voor jezelf.

Hoe helpt reflectie bij het maken van sportkeuzes?

Reflectie helpt je begrijpen waarom je sport, wat belangrijk voor je is, en hoe je omgaat met tegenslag. Het voorkomt dat je blind vaart op getallen. Sporten is niet alleen presteren, maar ook betekenis geven aan wat je doet — daar helpt nadenken bij.

Welke technologie is wél goed voor sporters?

Niet alles hoeft de baas te zijn. Tools die je inzicht geven, je gedrag spiegelen en ruimte laten voor eigen keuzes versterken juist je sportervaring. Denk aan feedback die je helpt leren, in plaats van dwingende cijfers die je alleen maar ‘goed’ of ‘slecht’ noemen.

Hoe verandert sport als technologie blijft doorontwikkelen?

Sport zou technischer kunnen worden: met robots, AI-tegenstanders of exoskeletten. Maar de echte uitdaging voor sporters blijft om mens te blijven in die omgeving. Technologie moet niet alles overnemen, maar ons juist helpen om zelf te blijven voelen, beslissen en genieten.

Website van Thijs Pepping: https://www.thijspepping.com/nl/home-2/

Website van VINT: https://www.sogeti.nl/vint/

Aflevering 214 over je herstel bepalen met behulp van AI: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-11/214-je-herstel-bepalen-met-behulp-van-ai-zinvol-of-onzin/

Aflevering 45 met futurist en biohacker Peter Joosten: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-3/sleutelen-aan-de-sporter-van-de-toekomst-en-biohacking-waar-ligt-de-grens/

Aflevering 103 over wearables bij het hardlopen met Bas van Hooren:

Dit is de 222e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

In het zwembad draait het vaak nog steeds om de stopwatch. Toch veranderen wearables langzaam de manier waarop zwemmers trainen en verbeteren. Maar wat meten ze nu eigenlijk echt? En hoe gebruik je die data zonder jezelf gek te maken?

In de aflevering van deze week schuift bewegingswetenschapper en topcoach Sander Ganzevles bij ons aan. Vanuit zijn ervaring als embedded scientist bij de KNZB én als coach in Australië laat hij zien hoe technologie een waardevolle partner kan zijn in je zwemontwikkeling. Maar dan wel slim ingezet, met gevoel voor timing, techniek en nuance.

Luister nu en ontdek hoe jij slimmer kunt zwemmen met wearables, zonder het belangrijkste kwijt te raken: het plezier in het water.

Wat maakt zwemmen technisch zo lastig voor wearables?

Volgens Sander Ganzevles is water een vijand voor technologie: signalen worden gebroken, versnellingen gedempt en GPS raakt verstoord. Daardoor is het veel moeilijker om nauwkeurig snelheid, afstand of techniek te meten dan bij hardlopen of fietsen.

Wat meet een zwemwearable nu echt goed?

Sander benadrukt dat vooral basisgegevens als tijd, slagfrequentie en tussentijden redelijk betrouwbaar zijn. Voor meer complexe analyses, zoals techniekfouten of efficiëntie, blijft het oordeel van een coach of je eigen gevoel belangrijker dan de data.

Wat kun je als recreatieve zwemmer leren van wearables?

Een wearable kan je helpen om bewuster te trainen, zegt Sander. Door eenvoudige doelen te stellen – bijvoorbeeld constanter zwemmen of je slagtempo te verbeteren – haal je er veel waarde uit, zonder te verdwalen in te veel data.

Wat is volgens Sander Ganzevles een veelgemaakte fout bij het gebruik van wearables?

Te veel vertrouwen op de cijfers en te weinig op je eigen gevoel. Sander ziet dat zwemmers soms obsessief bezig zijn met getalletjes, terwijl zwemmen draait om techniek, ritme en timing. Technologie moet ondersteunen, niet sturen.

Wat ziet Sander als de toekomst van zwemmen met wearables?

Kleinere, slimmere en beter geïntegreerde apparaten die specifiek gericht zijn op de dynamiek van zwemmen. Maar, waarschuwt hij: succes zit niet in méér meten, maar in slimmer meten. Zwemmers die weten wat ze willen verbeteren, halen het meeste uit technologie.

Link naar het proefschrift van Sander Ganzevles: https://vu.nl/nl/agenda/2024/promotie-s-p-m-ganzevles

Aflevering 95 met ‘zwemprofessor’ Peter Beek: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-5/95-beter-leren-zwemmen-met-tips-van-zwemprofessor-peter-beek/

Aflevering 180 met Innosportlab De Tongelreep experts Roald van der Vliet en Sander Schreven: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-9/180-slimmer-presteren-in-parijs-over-zwemmen-met-roald-van-der-vliet-en-sander-schreven/

Aflevering 194 over submaximaal testen met Rob Lamberts:

Dit is de 221e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

De puberteit is een lastige fase — ook op het sportveld. Terwijl de één al een kop groter is en spieren begint te kweken, moet de ander zijn groeispurt nog krijgen. Toch staan ze samen in hetzelfde team, met hetzelfde trainingsschema. Hoe ga je daar als coach, docent of ouder goed mee om?

Tijdens de ASM Masters of Movement spraken Joe Eisenmann en Nicole Rodriguez over precies dat onderwerp. Gerrit en Jurgen waren erbij en delen in deze aflevering de inzichten die je helpen om kinderen gezond te laten sporten — zonder overbelasting, maar mét plezier en progressie.

Luister mee naar een aflevering vol praktische voorbeelden, slimme strategieën en inspiratie uit wetenschap én gymzaal.

Wat is het grootste misverstand over trainen tijdens de groeispurt?

Veel mensen denken dat je tijdens de groeispurt beter helemaal kunt stoppen met trainen, om blessures te voorkomen. Joe Eisenmann legt juist uit dat doorgaan belangrijk is — maar dan wel met minder belasting en meer variatie. Zo blijf je in beweging zonder overbelasting te riskeren.

Waarom zijn leeftijdscategorieën niet altijd eerlijk in jeugdsport?

Omdat kalenderleeftijd weinig zegt over waar een kind zit in zijn ontwikkeling. Twee veertienjarigen kunnen lichamelijk jaren verschillen. Bio-banding — indelen op basis van biologische rijping — geeft kinderen een eerlijke kans om op hun eigen niveau te ontwikkelen.

Hoe kun je kracht trainen zonder sportschool of gewichten?

Nicole Rodriguez liet zien dat je met simpele middelen als een muur, stokken of een bal al effectief aan kracht en coördinatie kunt werken. Isometrische oefeningen, waarbij spieren onder spanning blijven zonder te bewegen, zijn ideaal voor jonge sporters.

Wat kun je doen als een kind last heeft van overbelasting?

Niet stoppen, maar aanpassen. René Wormhoudt benadrukt het belang van variatie: bied alternatieve vormen van beweging aan waarbij andere spiergroepen of beweegvormen centraal staan. Zo blijft het kind actief zonder extra belasting op de pijnplek.

Wanneer weet je of een kind in de groeispurt zit?

Dat kun je meten met simpele gegevens: lengte, gewicht en zithoogte. De ASM groeicalculator schat op basis daarvan wanneer de piekgroeisnelheid verwacht wordt. Eisenmann adviseert om deze fase te herkennen, zodat je het trainingsprogramma hierop kunt afstemmen.

Wat is de belangrijkste taak van een coach tijdens de puberteit?

Volgens Nicole en Joe: maatwerk leveren én plezier houden in bewegen. Kinderen ontwikkelen zich allemaal anders — fysiek, mentaal en sociaal. Wie dat serieus neemt, begeleidt niet alleen het lichaam, maar ook het zelfvertrouwen en de motivatie van de sporter.

Hoe de biologische leeftijd van een jeugdsporter te bepalen via de ASM groeiberekening: https://www.athleticskillsmodel.nl/groeiberekening/

Persbericht van de FIFA n.a.v. Engelse studie naar de vermindering van blessures in jonge voetballers tijdens de groeispurt met een aangepast trainingsprogramma:

Dit is de 220e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

De marathon van Rotterdam 2025 zit erop — en wat was het een editie om nooit te vergeten. Gerrit stond dit jaar aan de start als informele haas, Jurgen keek mee vanaf de zijlijn. Samen nemen ze je in deze aflevering mee langs de meest memorabele momenten van de dag.

Wat doe je als je al bij kilometer 16 schrikt van je hartslag?

Hoe ga je om met kramp die maar niet wegtrekt?

En wat is het effect van een goed gekozen pacer, of juist van een apekop op het juiste moment?

Luister naar de persoonlijke verhalen van Slimmer Presteren-lopers, en ontdek welke inzichten jij kunt gebruiken voor je eigen marathon — of die nu over een maand is, of volgend jaar in Rotterdam.

Wat als je marathonvoorbereiding niet ideaal verloopt?

Margot moest door een schouderblessure haar hele voorbereiding omgooien. Toch besloot ze te starten — goed voorbereid, maar met aangepaste verwachtingen. Haar verhaal laat zien dat slim plannen en loslaten soms belangrijker is dan blind vasthouden aan een schema.

Hoe voelt het om je allereerste marathon te lopen?

Ella (18) liep samen met haar vader haar eerste 42,2. Ze vertelt hoe spannend het was, hoeveel ze aan hem had onderweg, en hoe euforisch het voelde om samen over de finish te gaan. Ook Anne Jet en Bas delen hun ‘eerste keren’ en de lessen die daarbij horen.

Wat is een slimme strategie als je in de buurt van een pacergroep loopt?

Gerrit en Margot lieten zien dat je niet klakkeloos achter een pacer aan hoeft te lopen. Gerrit koos ervoor om een paar seconden per kilometer sneller te starten, zodat ze de pacergroep konden inhalen en wat marge hadden. Margot gebruikte juist het “inlopen op de pacers” als mentale trigger. Kies dus bewust of je meeloopt, inhaalt of juist erachter blijft — afhankelijk van je gevoel en het verloop van de race.

Hoe ga je om met onverwachte signalen van je lichaam tijdens de race?

Ella schrok van haar hoge hartslag bij kilometer 16, maar dankzij een rustige uitleg van haar vader bleef ze kalm. Ze wist: “Dit is mijn drempel, ik kan dit aan.” Paniek leidt vaak tot onnodige energieverspilling. Vertrouw op je voorbereiding, herken het verschil tussen ‘nieuw’ en ‘gevaarlijk’, en blijf rationeel.

Wat als je al vroeg kramp of spierpijn krijgt?

Leonie kreeg rond kilometer 18 last van haar bovenbenen, maar bleef haar race opdelen in blokjes van vijf kilometer. “Vijf kilometer kan ik altijd nog,” hield ze zichzelf voor. Die mentale aanpak hielp haar toch binnen de vier uur te finishen. Door je race op te knippen, maak je zware momenten mentaal behapbaar.

Heeft het nut om je raceplan af te stemmen op het parcours?

Zeker. Daley deelde hoe hij in Enschede te vroeg een groep inhaalde, net voor een open stuk met veel tegenwind. Daardoor liep hij de finale alleen en werd het onnodig zwaar. Zijn les: kijk niet alleen naar je tempo, maar ook naar het parcours en de omstandigheden.

Wat als je pas laat beslist om mee te doen aan een marathon?

Gerrit besloot pas kort van tevoren om in Rotterdam te lopen en kon via de community nog makkelijk aan een startbewijs komen. Zijn verhaal laat zien: je hoeft niet altijd een jaar van tevoren in te schrijven. Blijf in de loop, houd contact met anderen en vertrouw erop dat er altijd kansen blijven ontstaan.

Hoe houd je het mentaal vol tijdens de laatste kilometers?

Voor veel lopers werd het apekoppenpunt bij kilometer...

Dit is de 219e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

Krachttraining is hot. Maar hoe pas je het slim toe als duursporter? In de aflevering van deze week schuift inspanningsfysioloog Jeroen Rietvelt aan om precies dat uit te leggen. Hij werkte met topsporters van Team Gold tot triatleten en deelt nu zijn inzichten met ons.

Je hoort hoe kracht je efficiënter laat lopen of fietsen, welke timing echt uitmaakt, en waarom ook oudere sporters er baat bij hebben.

En: hoe je thuis kunt trainen zonder sportschool.

Wat is de meerwaarde van krachttraining voor duursporters?

Volgens Jeroen helpt krachttraining je om efficiënter te bewegen en blessurevrij te blijven. Je traint niet alleen je spieren, maar ook de aansturing ervan. Het resultaat? Meer kracht met minder moeite – en dat betekent een lagere hartslag, betere houding en meer duurvermogen.

Wanneer combineer je kracht en duur het beste in je schema?

Niet alles tegelijk, zegt Jeroen. Vermijd zware kracht na een lange duurtraining. Werk liever in blokken: kracht in het laagseizoen, onderhoud in je piekseizoen. En plan voldoende herstel in, zodat je lichaam beide trainingsvormen goed verwerkt.

Wat is ‘concurrent training’ en waarom is het relevant?

Concurrent training betekent dat kracht- en duurtraining elkaar kunnen tegenwerken als ze verkeerd gecombineerd worden. Jeroen legt uit dat het lichaam verschillende aanpassingssignalen krijgt. De oplossing? Slim plannen, de volgorde bewaken en zorgen dat je per sessie een duidelijke trainingsprikkel kiest.

Zijn springvormen (plyometrie) nuttig voor hardlopers?

Ja, maar alleen als je al een stevige krachtbasis hebt. Plyometrie zoals bounds of squat jumps verbetert je loopefficiëntie, zegt Jeroen. Je leert sneller kracht zetten en beter afzetten. Begin laagdrempelig en met goede techniek, en bouw het rustig op.

Hoe kun je thuis effectief aan krachttraining doen?

Je hebt echt geen gym nodig, benadrukt Jeroen. Met je lichaamsgewicht en een trap of rugzak kom je al ver. Denk aan split squats, excentrische lunges of eenpootsprongen. Belangrijkste is dat je het serieus neemt: goede vorm, progressieve belasting, en rust.

Is krachttraining ook belangrijk voor oudere sporters?

Juist dan, zegt Jeroen. Na je dertigste verlies je spiermassa als je niets doet. Met gerichte krachttraining houd je je botten, pezen en spieren sterk. En het mooie: het effect is ook op latere leeftijd nog prima te trainen, mits je volhoudt.

Website van Jeroen Rietvelt: https://www.jeroenrietvelt.nl/

Website van de Japanse schaatsploeg Team Gold: https://proudpeople.nl/team-gold-berichten/

Review uit 2022 waarin de effecten van zware weerstandstraining en plyometrische oefeningen op verbetering van de loopefficiëntie zijn vergeleken: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36370207/

Positieve versus negatieve effecten van weerstandstraining op de duurprestatie, hoe vind je de juiste balans? Review uit 2024: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39373864/

Meta-analyse van verschillende manieren van krachttraining op prestatie-indicatoren bij hardlopers:

Dit is de 218e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

INLEIDING:

Je ziet ze steeds vaker: sporters met zo’n pleister op hun neus. In het peloton, op het Hyrox-parcours, zelfs in je eigen loopgroep. Maar werkt zo’n neuspleister nou echt?

In de aflevering van deze week testen Jurgen en Gerrit het zelf en duiken ze met Guido Vroemen in de wetenschap.

Wat doet zo’n pleister met je ademhaling?

Helpt het bij inspanning?

En wat kun je doen als je zelf vaak benauwd bent tijdens het sporten?

Wat doet een neuspleister eigenlijk?

Een neuspleister trekt de neusvleugels iets omhoog, waardoor je neusgaten tijdelijk wijder worden. Jurgen voelde bij het opplakken direct ‘meer lucht’, maar dat gevoel verdween snel. Volgens Guido zorgt het vooral voor een subjectief effect: “Je ademt niet méér, het voelt alleen zo.”

Helpt een neuspleister je sportprestatie te verbeteren?

Nee. Jurgen dook in de literatuur en vond geen enkel bewijs dat neuspleisters je VO₂max, hartslag of prestatie verbeteren. Guido bevestigt dat het effect puur mentaal is, tenzij je last hebt van specifieke neusproblemen zoals een ‘slappe neusklep’.

Waarom hebben zoveel sporters last van hun neus?

Volgens Jurgen kampen veel sporters met rhinitis: een geïrriteerd of ontstoken neusslijmvlies. Dat komt vaker voor bij atleten dan bij de gemiddelde bevolking. Guido ziet dit vooral bij duursporters en zwemmers: “Het beïnvloedt niet alleen je ademhaling, maar ook je slaap en herstel.”

Wat is disfunctioneel ademen en hoe herken je het?

Disfunctioneel ademen is een inefficiënt adempatroon: snel, oppervlakkig en vaak door de mond. Jurgen legt uit dat 20–40% van de duursporters hiermee kampt, vaak zonder het te weten. Signalen zijn kortademigheid bij lage intensiteit, of het gevoel van ‘benauwdheid’ zonder medische oorzaak.

Wat kun je doen bij ademhalingsproblemen tijdens het sporten?

Begin met ademhalingsoefeningen of training van je middenrif, zegt Guido. Als dat onvoldoende helpt, is het slim om een arts te raadplegen. Zeker als je vermoedt dat je neus structureel dichtvalt, of je vaak verkouden of benauwd bent.

Is neusademhaling tijdens het sporten zinvol?

Op lage intensiteit wel, zeggen zowel Jurgen als Guido. De lucht wordt gefilterd en bevochtigd, wat prettig is voor de luchtwegen. Maar bij hogere inspanning neemt de ademfrequentie zo toe dat mondademhaling onvermijdelijk wordt. “Dan is je mond gewoon de grootste luchtpijp die je hebt,” aldus Gerrit.

Stand van zaken wat betreft de al dan niet beperkende rol van het ademhalingssysteem tijdens inspanning: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37443459/

Review over dysfunctioneel ademen bij hardlopers en wat hier tegen te doen: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35370762/

Review uit 2023 van Nic Tiller over (pseudo)wetenschap van ademhalingshulpmiddelen en -technieken: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36917254/

Meta-analyse naar het effect van neuspleisters op prestatiematen tijdens inspanning: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32683573/

Geen verschil tussen neus- en mondademhaling op RPE, hartfrequentie, zuurstofopname en prestatie tijdens krachtsinspanning tot uitputting: